НАСА-ийн өндөр нарийвчлалтай хиймэл дагуулын зураглалын ачаар Ангараг гаригийн гадаргуу дээр Дэлхийн хүйтэн уулархаг бүс нутгуудад үүсдэг хөрсний долгион маягийн хэв маяг илэрчээ. Эрдэмтдийн үзэж буйгаар эдгээр хэв маяг нь Улаан нүдэн гаригийн цаг уурын түүх, хөрсний уур амьсгалын өөрчлөлт болон магадгүй амьдралын ул мөрийг илрүүлэхэд чухал түлхүүр байж болох юм.
Шинэ судалгаагаар HiRISE камер бүхий тойрог замын хиймэл дагуулаас авсан зурагт Ангараг дээр ханаар доошоо буусан будаг шиг долгионт, уналт бүхий хөрсний хэлбэрүүд тодорхой илэрсэн байна. Эдгээр нь Дэлхий дээрх хөлдөж, гэсдэг хөрсний нөлөөгөөр үүсдэг бүтэцтэй төстэй бөгөөд ийм орчин нь магадгүй Ангараг дээр нэгэн цагт ус байсан гэсэн таамаглалыг баталгаажуулж болзошгүйг харуулж байна.
Судалгааны ахлагч, Рочестерийн их сургуулийн докторант Жон Пол Слейман хэлэхдээ:
“Эдгээр зүй тогтол хэрхэн бий болсныг ойлгох нь Ангараг гаригийн өнгөрсөн мөчлөгийг, тэр дундаа хөлдөж, гэсэлтийн түүхийг танин мэдэхэд тусална. Хэдийгээр энэ нь саяхан үүссэн эсвэл маш эртний байж болох ч бидэнд тодорхой болгох нэмэлт судалгаа шаардлагатай” гэжээ.
Мөн тус сургуулийн дэд профессор Рэйчел Глейд эдгээр хэв маягийг “ханаар буусан будаг шиг шингэн хэлбэрийн нийтлэг жишээ” хэмээн тайлбарлажээ. Тэрбээр Ангараг дээрх геологийн бүтцийг газрын хэлбэрт шингэний зан байдал хэрхэн нөлөөлдгийг харуулсан мөхлөгт урсгалын үр дүнтэй ижил гэж үзэж байгаа аж.
Судлаачид Ангараг дээрх тоосонцор нь Дэлхий дээрхтэй харьцуулахад дунджаар 2.6 дахин том болохыг тогтоосон бөгөөд үүнийг тус гаригийн таталцлын хүч сул байдалтай холбоотой хэмээн үзжээ. Үүний ачаар долгион хэлбэртэй геологийн бүтцүүд нуран уналтад хүрэхээс өмнө илүү өндөрт хүрэх боломжтой болж байгаа юм.
Эрдэмтдийн баг энэ хэв маяг мөстэй орчны үр дүн байж болзошгүй гэж дүгнэсэн ч, шингэн ус байсан гэх баттай нотолгоог хиймэл дагуулын мэдээллээс шууд гаргаж болохгүй хэмээн анхааруулсан. Тиймээс ирээдүйн туршилт, лабораторийн судалгаа шаардлагатай ба долгионы хэлбэр үүсгэхэд ус, мөс ямар үүрэг гүйцэтгэдэгийг илүү нарийвчлан тогтоох ёстой гэж судалгааны баг дүгнэжээ.
