Хэт дууны нислэгийн шинэ эрин үе эхэлж байна
НАСА болон “Lockheed Martin” компанийн хамтран хэрэгжүүлж буй X-59 QueSST (Quiet Supersonic Technology) туршилтын онгоц анхны нислэгээ амжилттай хийлээ. Энэхүү түүхэн үйл явдал АНУ-ын Калифорни мужийн Палмдейл хот дахь Агаарын цэргийн 42 дугаар үйлдвэрт байрлах Lockheed Martin-ийн Skunk Works төвд болсон байна.
X-59 нь дэлхий дээр үүсдэг дууны хүчтэй цохилтыг эрс бууруулж, чимээгүй хэт хурдан нислэгийг бодит болгох зорилготой анхны туршилтын онгоц юм.
Хэт хурдан нислэгийн эрин үе ба түүний бэрхшээл
1960-аад онд хэт хурдан зорчигч тээврийн онгоцыг ирээдүйн нисэхийн хувьсгал гэж үзэж байсан ч “Конкорд” болон Зөвлөлтийн “Ту-144” зэрэг хязгаарлагдмал төслүүдийн дараа энэ технологи буурсан билээ.
Хамгийн том асуудал нь 110-140 дБ хүртэл хүчтэй дууны цохилт (sonic boom) байв. Энэ нь газар дээр аянга шиг сонсогдож, цонх хагалах, барилга доргиох зэрэг хүндрэл үүсгэдэг байсан. Ийм шалтгаанаар АНУ болон Европын орнуудад дуунаас хурдан зорчигч онгоцны нислэгийг хориглосон юм.
X-59 – дууны цохилтыг “чимээгүй болгох” технологийн сорилт
НАСА ба “Lockheed Martin”-ийн инженерүүд X-59-ийн биеийн онцгой геометр болон агаарын урсгалын хяналтыг ашиглан дууны долгионыг тарааж, дээш чиглүүлэх замаар цохилтыг 60–80 дБ хүртэл бууруулах боломжийг судалж байна.
Энэ нь дуунаас хурдан нислэгийг орон нутгийн оршин суугчдыг бухимдуулахгүйгээр хэрэгжүүлэх боломжийг нээж байгаа юм.
Туршилтын дараагийн шатанд X-59 нь тусгай зөвшөөрөлтэй агаарын коридорт суурин газрууд дээгүүр нисэх бөгөөд эдгээр нислэгийн чимээний талаарх олон нийтийн санал бодлыг цуглуулах төлөвлөгөөтэй байна.
Эхний нислэг амжилттай өндөрлөв
Анхны нислэг нь Эдвардс дахь НАСА-ийн Армстронг судалгааны төвийн ойролцоо газардсанаар өндөрлөжээ. Энэ нислэгийг дууны хурднаас доогуур хурдаар гүйцэтгэсэн бөгөөд онгоцны нислэгийн тогтвортой байдал ба системийн найдвартай байдлыг шалгах зорилготой байв.
НАСА дараагийн шатанд X-59-ийг дуунаас хурдан горимд туршихаар төлөвлөж байгаа бөгөөд энэ нь хүн төрөлхтний нисэхийн түүхэнд шинэ эрин үеийг нээх алхам гэж үзэж байна.
