Таны гар утас амь насыг аварч чадна
Дэлхийн эрдэмтэд ухаалаг гар утсыг газар хөдлөлтийн мэдрэгч болгон хувиргах шинэ технологийг боловсруулж байна. Энэхүү судалгаа нь Италийн Бергамогийн их сургууль, Германы Хельмгольцын газарзүйн шинжлэх ухааны төв (GFZ), Францын Европ-Газар дундын тэнгисийн газар хөдлөлтийн төвийн эрдэмтдийн хамтын бүтээл бөгөөд Nature Communications сэтгүүлд нийтлэгджээ.
Гар утас – жижигхэн ч өндөр мэдрэмжтэй “сейсмометр”
Судалгаанд дурдсанаар, орчин үеийн ухаалаг гар утасны хурдатгал хэмжигч (accelerometer) мэдрэгчүүд нь газар хөдлөлтийн чичиргээг илрүүлэх чадвартай. Эдгээр мэдрэгч нь анх интерактив тоглоом, хөдөлгөөн хянах функцэд зориулагдсан ч одоо газар хөдлөлтийг бодит цагийн горимд илрүүлэх чадамжтай болжээ.
Ингэснээр гар утас хэрэглэгч бүр амь насыг аварч чадах эрт сэрэмжлүүлгийн системийн нэг хэсэг болох боломжтой болж байна.
EQN – Иргэний шинжлэх ухааны дэлхийн сүлжээ
Энэхүү арга нь профессор Франческо Финццагийн 2013 онд санаачилсан Earthquake Network (EQN) төслийн нэг хэсэг юм. Одоогоор дэлхий даяар 20 сая гаруй хүн энэхүү сүлжээнд хамрагдсан бөгөөд ухаалаг гар утсаар дамжуулан газар хөдлөлтийн өгөгдлийг бодит цагт илгээдэг.
Газар хөдлөлт илрэх үед оролцогчдын гар утас төв сервер рүү дохио илгээж, хэдхэн секундын дотор ойролцоох хэрэглэгчдэд сэрэмжлүүлэг илгээх боломжтой. Энэ нь хүмүүст нуувч олох, барилгаас гарах зэрэг аюулгүй ажиллагааны арга хэмжээ авах 30 секунд хүртэлх үнэт хугацааг өгдөг.
Хиймэл оюун ухаанд суурилсан анхааруулгын систем
Сая сая хэрэглэгчийн гар утаснаас ирж буй мэдээллийг хиймэл оюун ухааны алгоритм нэгтгэн дүн шинжилгээ хийдэг. Хэрэв олон төхөөрөмж нэгэн зэрэг ижил төрлийн чичиргээг илрүүлбэл систем автоматаар энэ нь газар хөдлөлт болохыг баталгаажуулж, аюултай бүсийн хэрэглэгчдэд мэдэгдэл илгээдэг.
Энэ технологийг Индонез, Япон, Мексик зэрэг газар хөдлөлт ихтэй орнуудад туршиж үзэхэд, үр дүн нь мэргэжлийн сейсмометрийн системтэй дүйцэхүйц хурдан хариу үйлдэлтэй, илүү өргөн талбайг хамардаг болохыг баталжээ.
Өртөг багатай, хүртээмж өндөр шийдэл
Энэхүү систем нь тусгай тоног төхөөрөмж шаарддаггүй тул олон нийтийн оролцоонд суурилсан, өртөг багатай шийдэл юм. Хүн бүрийн ухаалаг утас газар хөдлөлтийн “амьд мэдрэгч” болж, дэлхий даяар байгалийн гамшигт хариу үзүүлэх чадварыг нэмэгдүүлж чадна.
Google болон NASA зэрэг байгууллагууд уг санааг аль хэдийн туршиж эхэлсэн бөгөөд хуучин гар утасны загварууд хүртэл газар хөдлөлтийн чичиргээг нарийн илрүүлж чаддаг болохыг судалгаанд харуулжээ.
Дүгнэлт:
Энэ технологи бол ухаалаг утсыг зөвхөн холбоо барих хэрэгсэл бус, нийгмийн аюулгүй байдлын хамгаалагч болгон ашиглах шинэ алхам юм. Ирээдүйд таны гар утас газар хөдлөлтийг хамгийн түрүүнд мэдэрч, анхааруулах анхны дохио өгөх бүрэн боломжтой болж байна.
