Ухаалаг утас хортой програмд өртсөн эсэхийг хэрхэн мэдэж, мэдээллээ хамгаалах вэ

11

Өнөө үед ухаалаг утас нь хэрэглэгчийн банкны данс, хувийн мэдээлэлд нэвтрэх гол хэрэгсэл болсон тул кибер гэмт хэрэгтнүүд байнга онилдог. Тэд ихэвчлэн тагнуулын програм (spyware) ашиглаж, таны төхөөрөмжийг алсаас удирдах боломжтой болдог.

Хортой програмын шинж тэмдгүүд

Утас дараах байдлаар атипик үйлдэл үзүүлбэл халдвар авсан байх магадлалтай:

• Гэнэт гацах, хөлдөх
• Хэт хурдан халалт
• Өөрөө асч, унтрах
• Батерей огцом дуусах

Ийм нөхцөлд хамгийн найдвартай арга нь төхөөрөмжийг мэргэжлийн байгууллагаар бүрэн шалгуулах юм.

Урьдчилсан өөрийн шалгалт хийх алхмууд

1. Аюулгүй горимд ажиллуулах
   • Ихэнх утсан дээр асаах товчийг удаан дарж → “унтраах” → “аюулгүй горим”-ыг сонгоно.
   • Дахин ачаалсны дараа “Програм” хэсгээс танил бус эсвэл сэжигтэй апп-уудыг устга.
   • Мөн татаж авсан хавтаснуудаа шалгаж, сэжигтэй файлуудыг устга.
2. Дуудлага дамжуулалт шалгах
   • Гар утсандаа *#21# командыг оруулж, дуудлага хаашаа дамжуулж байгааг хар.
   • Дамжуулалт идэвхтэй бол ##002# оруулаад идэвхгүй болго.
   • *#62# командаар дуудлага яг хаашаа чиглэж байгааг тодруулж болно.
3. Аппликейшний зөвшөөрөл хянах
   • “Тохиргоо” → “Програм” хэсэгт орж, апп-ууд ямар өгөгдөлд (камер, микрофон, байршил) хандаж байгааг шалга.
   • Хэрэгцээгүй програмын зөвшөөрлийг устгаж эсвэл бүрмөсөн устга.

Санамж

• Утасны загвар, үйлдлийн системийн хувилбараас шалтгаалж цэс, тушаалын нэр өөр байж болно.
• Эдгээр алхмыг тогтмол хэрэгжүүлснээр таны мэдээллийг алдах эрсдэл мэдэгдэхүйц буурна.