Олон жилийн турш нарны дэлбэрэлт буюу нарны галын нөлөө нь дэлхийд хоёр, гурван хоногийн дараа мэдрэгддэг хэмээн үздэг байв. Гэвч шинэ судалгаа энэ ойлголтыг үгүйсгэж, нарны тэсрэлтүүд дэлхийн агаар мандлын ионосферт шууд хариу үйлдэл үзүүлдэг болохыг илрүүлжээ.
Энэхүү шинэлэг нээлтийн тухай Space мэдээлсэн бөгөөд судалгааны баг X5.4 зэрэглэлийн хүчтэй нарны дэлбэрэлтийг нарийвчлан судалсан байна. Энэ тэсрэлт нь 90 секунд тутамд эрчим хүчний импульс үүсгэдэг хэмнэлтэй байсныг тогтоосон бөгөөд бүр нэг бүрчлэн ялгарсан импульсийн дараа 30 секундын дотор дэлхийн ионосферт электроны агууламж огцом нэмэгдэж байжээ.
Энэ нь манай нарны соронзон процессууд дэлхийтэй техникт мэдрэгдэхүйц шууд харилцдаг болохыг илтгэж байгаа юм. Урьд нь цахилгаан соронзон цацрагууд дэлхийд ойролцоогоор 8 минутын дараа, харин плазм буюу нарны салхи 2–3 хоногийн дараа хүрдэг гэж үздэг байсан. Гэтэл шинэ үр дүнгээр, дэлхийн ионосфер дээрх нөлөөлөл бараг тэр даруй явагддаг нь тогтоогджээ.
Энэ нээлт яагаад чухал вэ?
- Шуурхай нөлөөлөл: Нарны импульс бүр дэлхий дээр 30 секундийн дараа электрон нягтралын огцом өсөлтийг үүсгэж байгаа нь урьд өмнө огт бүртгэгдэж байгаагүй үзэгдэл юм.
- Технологийн эрсдэл: Ийм эрчим хүчний импульс нь үндсэн плазмын урсгал хүрэхээс өмнө, хиймэл дагуул, GPS, холбоо, цахилгаан сүлжээнд гэнэтийн доголдол үүсгэх аюултайг илтгэж байна.
- Сэрэмжлүүлгийн шинэ хандлага: Цаг уурын агентлагууд болон технологийн дэд бүтцийн байгууллагууд нарны үйл ажиллагаанд хариу өгөх хурдаа дахин тооцоолох шаардлагатай болж магадгүй.
Энэхүү судалгаа нь нарны идэвхжил болон дэлхийн уур амьсгал, технологийн системүүдийн хоорондох уялдаа холбоог илүү гүнзгий ойлгоход шинэ хуудас нээж байна.
