Америкийн физикчид квантын физик болон блокчэйн технологийн хослолоор дэлхийд хамгийн найдвартайд тооцогдох санамсаргүй тооны генераторыг зохион бүтээжээ. Энэхүү шинэ систем нь зөвхөн тоо үүсгээд зогсохгүй тухайн үйл явцыг ил тод, хянагдах боломжтой болгосноор найдвартай байдлыг бүрэн түвшинд хүргэсэн байна.
Санамсаргүй тоо үүсгэх системүүд нь сугалаа, шүүхийн тангарагтны сонголт, эмнэлзүйн туршилт дахь плацебо оноолт зэрэг олон салбарт хэрэглэгддэг. Харин АНУ-ын Боулдер хот дахь Үндэсний стандарт, технологийн хүрээлэнгийн (NIST) судлаачид квантын механикийн зарчмуудыг ашиглан энэхүү системийн найдвартай байдлыг шинэ шатанд гаргасан юм.
2018 онд эхлүүлсэн үндсэн туршилт нь квантын орооцолдолд орсон фотон хосуудыг 90 метрийн зайд байрлах хоёр тусдаа хэмжилтийн станц руу илгээж, тэдгээрийн поляризацийг ашиглан санамсаргүй битүүд үүсгэдэг. Квантын онолоор эдгээр фотонууд нь хэмжигдэх хүртлээ тодорхой поляризацгүй байдаг тул гарч буй үр дүн нь жинхэнэ утгаараа санамсаргүй байдаг. Үүнээс гадна, хэмжилтийн арга нь өөрөө ч бас санамсаргүй байдлаар сонгогддог. Үр дүнг хотын нөгөө захад байрлах Колорадо их сургуулийн бие даасан төхөөрөмжөөр нягталдаг байна.
Системийн хамгийн сүүлийн шинэчлэл нь блокчэйн технологийг ашиглан генерацийн үйл явцыг бүрэн хянагдах боломжтой болгосон. Үүний ачаар гуравдагч этгээд ч тухайн генерацийн бүхий л алхмуудыг цаг хугацааны тэмдэглэгээтэйгээр шалгах боломжтой болсон нь үйл явцыг хуурамчаар үйлдэх бололцоог үндсэндээ үгүй хийжээ.
Нэмж дурдахад, бүтээмж эрс сайжирсан. 2018 онд 512 бит үүсгэхэд 10 минут зарцуулдаг байсан бол одоо ердөө 20 секунд шаардлагатай болжээ.
Хэдийгээр гуравдугаар сард өөр судалгааны баг квант компьютер ашиглан санамсаргүй тоо үүсгэх шинэ аргыг амжилттай туршсан ч NIST-ийн технологи нь өнөөг хүртэл бүрэн хянагддаг цорын ганц систем хэвээр байна.
